ZUID-HOLLAND - Vrijdagmiddag, 13 januari 2023, hebben gemeenten, politie, het OM, boeren- en tuindersorganisaties en de provincie afgesproken dat zij hun gezamenlijke inzet verstevigen om de weerbaarheid tegen ondermijnende criminaliteit in het buitengebied te vergroten. Uit onderzoek blijkt onder meer dat 9% van de bevraagde boeren en tuinders wel eens is benaderd om hun schuur, loods of kas te verhuren. 55% van deze boeren en tuinders vond dit aanbod onbetrouwbaar. Boeren en tuinders die klem zitten zijn kwetsbaar voor aanbod van criminele netwerken door een samenstel van factoren: toenemende leegstand, verminderd toekomstperspectief door zaken zoals de stikstofcrisis, stijgende gasprijzen, financiële problemen en een grote afstand tot de overheid. Adviesbureau Hiemstra & De Vries heeft in opdracht van het Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIEC) Den Haag het actieonderzoek uitgevoerd.


Het buitengebied in de provincie Zuid-Holland ligt ingeklemd tussen de grote steden Rotterdam, Den Haag en Amsterdam én de mainports bloemenveilingen, de Rotterdamse haven en Schiphol. Er is veel regulier transport, bedrijvigheid en een grote mate van anonimiteit. Deze factoren maken ondernemers kwetsbaar voor ondermijning. Ondermijnende criminaliteit in het buitengebied en de glastuinbouw moet meer prioriteit krijgen. Dit kan door in te zetten op een actieagenda langs de volgende drie met elkaar samenhangende lijnen. Vanuit één overheid willen wij:

  1. In contact staan met de doelgroep en aanwezig zijn in het buitengebied;

  2. Een slagvaardige aanpak organiseren: van preventie tot repressie;

  3. Organiseren dat er meer zicht komt op de problematiek.

Gedeputeerde Meindert Stolk (Land- en tuinbouw); “We gaan als provincie óók steviger inzetten om de weerbaarheid van boeren en tuinders tegen ondermijnende criminaliteit te vergroten. We werken als provincies aan verschillende opgaven in het buitengebied, ook in het kader van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Ons voorstel is om in onze gezamenlijke gebiedsaanpakken aandacht te hebben voor die weerbaarheid. En gaan we in gesprek met gemeenten, andere overheden en branches hoe dat verder vorm te geven.”

Liesbeth Spies, burgemeester Alphen aan den Rijn; “Alleen al het delen van ervaringen over hoe iedereen aan het ontdekken is hoe we ondermijning in het buitengebied aanpakken is waardevol. Wij zijn daar in Alphen aan den Rijn al actief mee bezig. We bezoeken op dit moment alle agrarische bedrijven in het buitengebied. De eerste resultaten daarvan laten zien dat veel ondernemers in het buitengebied in de belangstelling staan van criminelen. Het met elkaar werken aan de weerbaarheid van deze ondernemers en kennis en kunde opbouwen met de verschillende organisaties is urgent.”

Samenwerken als één overheid

De RIEC-regio Den Haag heeft het tegengaan van ondermijning in het buitengebied geprioriteerd in de regionale strategie. Verschillende gemeenten in deze regio hebben al initiatieven genomen om ondermijning in het buitengebied tegen te gaan. Ook start een gezamenlijk programma ondersteund door een aanjager. In de RIEC-regio Rotterdam is het thema niet geprioriteerd, maar worden gemeenten die aan de slag zijn of willen met het tegengaan van ondermijning in het buitengebied wel lokaal ondersteund. De resultaten van het onderzoek zijn samen met de deelnemende gemeenten, de politie, het OM, de provincie en partners zoals LTO-Noord, Glastuinbouw Nederland en Greenport West-Holland, vertaald naar concrete actiepunten en aanbevelingen. Denk hierbij aan laagdrempelige gesprekken en controles in het buitengebied, het opstellen van een informatiebeeld voor een specifiek gebied en het organiseren van bewustwordingsbijeenkomsten voor boeren en tuinders. De provincie treedt op als verbinder tussen de regio’s om te zorgen voor aansluiting en een brede aanpak als één overheid.